

Powrót do Galerie forumowiczów
Cisna – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leskim, w gminie Cisna; siedziba gminy Cisna. Wieś położona jest w Bieszczadach w dolinie Solinki.
Liczba mieszkańców 460 (Wikipedia)
Roztoki Górne – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leskim, w gminie Cisna.
Wieś znajdowała się w pobliżu funkcjonującego do grudnia 2007 przejścia granicznego (polsko-słowackiego), w Bieszczadach, na południe od Cisnej, 7,5 km od Majdanu. Przez wieś przepływa potok Roztoczka.
Zostały założone w roku 1568 przez Mikołaja Cikowskiego. W roku 1665 została zniszczona przez wojska księcia Jerzego Rakoczego.
Przez wieś przebiegają 2 szlaki turystyczne. <strike>Znajduje się tam także leśniczówka, schronisko turystyczne i pole namiotowe. Od kilku lat w schronisku w Roztokach organizowany jest (zawsze w pierwszych dniach kwietnia) jeden z największych w Polsce cyklicznych zlotów miłośników astronomii, którego współorganizatorem jest lubelski oddział PTMA </strike>
Źródło: http://www.grupabieszczady.pl/index.php ... &Itemid=56Rezerwat "Sine Wiry" położony jest na terenie Ciśniańsko-Wetlińskiego Parku Krajobrazowego, w Międzynarodowym Rezerwacie Biosfery Karpaty Wschodnie. Jest to jedno z najpopularniejszych pod względem turystycznym miejsc w Bieszczadach.
Warto tu zaglądnąć aby zobaczyć przepiękne meandry i przełom rzeki Wetlinki przeciskającej się pomiędzy Połomą, Szczyciskami, Pereślibą (niedaleko jest miejsce, gdzie wpada do Solinki), porohy skalne, pozostałości po rynnie osuwiskowej na Połomie i po słynnym Szmaragdowym Jeziorku. Można tu także zobaczyć ślady po nieistniejącej wsi Zawój.
...
Nazwa wir jest typowa dla Bojkowszczyzny i wschodniej Łemkowczyzny oznacza głębinę. Na Wetlince koło Zawoju było pięć wirów i pięć brodów, najsłynniejszy z nich to właśnie ten Siny znajdujący się obok osuwiska.
...
Warto także wspomnieć o osuwisku na Połomie. Rynna osuwiskowa o pow. ponad 5 ha jest jeszcze widoczna o ile potrafi się obserwować otoczenie. W wyniku gigantycznej powodzi w lipcu 1980 r. doszło do obsunięcia się podciętych zboczy Połomy. Czoło usuwiska zatarasowało Wetlinkę tworząc jeziorko osuwiskowe. Zaraz po powodzi częściowo udrożniono za pomocą ciężkiego sprzętu koryto rzeki, reszty dokonała sama woda odsłaniając przepiękne wychodnie skalne i płyty ześlizgowe.
Początkowo Jeziorko Szmaragdowe miało dość imponującą powierzchnię ponad 1 ha, było szerokości około 45 m, 200 m długości, 5 m głębokości.. W 1992 r zmalało do 70 m.
Edward Marszałek "Skarby podkarpackich lasów"
"Teren ten jest interesujący również ze względu na budowę geologiczną. Dolina Wetlinki to cała plejada łupków, piaskowców i mułowców budujących tzw. flisz karpacki Na obszarze rezerwatu dolina rzeki ma charakter doliny przełomowej biegnącej miejscami równolegle do warstw geologicznych. Nachylenie stoków nad korytem rzeki sięga 35-40 %, co powoduje, że stoki o nachyleniu zgodnym z układem warstw geologicznych są podatne na osuwanie się. Na wysokości Zawoju rzeka przechodzi w fazę przełomową, uzyskując spadek przekraczający 2%, a więc większy niż w środkowej części. Przecinając warstwy krośnieńskie pomiędzy Zawojem, a osuwiskiem, tworzy szereg progów skalnych nazywanych Sinymi Wirami. To najbardziej malowniczy odcinek na całym biegu rzeki".
...
Warto liznąć bieszczadzkiej geologii, coś o korytach rzecznych i berdach. "Budowa geologiczna i rzeźba Bieszczadzkiego Parku Narodowego" Grzegorz Haczewski, Jacek Kukulak, Krzysztof Bąk "Koryta skalne większych strumieni mają skrzynkowe profile poprzeczne, o szeroki płaskim dnie i stromych niewysokich brzegach. Przy normalnym stanie wody strumień płynie całą szerokością koryta. Tam, gdzie płaskie dno wycięte jest w stromo zapadających warstwach rytmicznej serii fliszu, w dnie tworzą się piaskowcowe grzędy skalne, czyli berda. Słowo to zostało przyjęte do literatury geomorfologicznej z gwary bojkowskiej, gdzie nie jest związane z korytami potoków, a oznacza skaliste grzebienie na połoninach (Bukowe Berdo, Hnatowe Berdo). Pojedyncze berda mają różne kształty, zależne od grubości i struktury warstw piaskowca oraz od układu spękań. Pomiędzy berdami powierzchnia dna jest obniżona, wycięta w bardziej podatnych na erozję łupkach. Główny nurt strumienia przy niskim stanie wody przepływa przez każde kolejne berdo w miejscu, gdzie ono jest najniższe, najczęściej tam, gdzie ograniczony spękaniami fragment berda został wyłamany przez prąd. Miejsca przepływu przez kolejne berda rzadko są ułożone w jednej linii, toteż przy niskim lub średnim stanie wody główny nurt wije się między miejscami przepływu przez kolejne berda, co znacznie spowalnia przepływ. Przy wysokich stanach wody berda są zatapiane, a główny nurt przepływa ponad nimi, po krótszej drodze i znacznie szybciej."
ZAWÓJ
to nieistniejąca dziś wieś malowniczo położona na lewym brzegu rzeki Wetlinki około 3 km od jej ujścia do Solinki, okrążającej wieś niemal dookoła u stóp Pereszliby (768 m).
Lokowana była na prawie wołoskim w dobrach Balów z Hoczwi, a najstarsza wzmianka o niej pochodzi z 1552 r. Podczas najazdu tatarskiego w 1672 r. zniknęła niemal zupełnie (ocalał tylko 1 dom). Podnosząc się powoli ze zgliszcz i przyjmując nowych osadników w 1880 roku (po 208 latach!) Zawój liczył dopiero 25 domów i 178 mieszkańców. Była to wówczas jedyna wieś w Bieszczadach z przewagą wyznawców religii rzymskokatolickiej. (147 osób – tzw. „osada mazurska”). 24 osoby wyznawały wówczas religię grecko-katolicką, a 7 mojżeszową. Obszar wsi wynosił wówczas 171 ha, w tym 97 ha użytków rolnych, 56,5 ha łąk oraz 17 ha lasu. Przed 1880 rokiem istniała tam potażarnia. W 1860 r. wzniesiono tutaj cerkiew filialną parafii w Jaworcu. W 1889 r. rozparcelowana posiadłość dworska należała do Hrycia Solana i obejmowała karczmę, młyn oraz 401 ha powierzchni ( w tym 309 ha lasu, 40 pół uprawnych, 21,5 ha łąk, 30 ha pastwisk, 0,14 ha ogrodu i 0,2 ha parceli budowlanej). W 1900 r. liczba mieszkańców wzrosła do 234, a w 10 lat później zmalała do 219. Zawój wówczas - jako jedyna wieś w Bieszczadach - stanowił własność gromady włościańskiej. Po roku 1945 wieś wskutek wysiedleń ludności na wschód i na Ziemie Odzyskane uległa całkowitej zagładzie. Po jej opuszczeniu przez mieszkańców rozebrana została także cerkiew. Do naszych czasów zachował się tylko niewielki cmentarzyk z kilkoma nagrobkami.
Źródło: WikipediaPrzełęcz nad Roztokami Górnymi (słow. Ruské Sedlo) – 801 m n.p.m. – przełęcz w Bieszczadach Zachodnich na granicy polsko-słowackiej w okolicy Roztok Górnych. Znajduje się pomiędzy Rypim Wierchem a Okrąglikiem.
Od strony polskiej na przełęcz prowadzi asfaltowa droga ze wsi Majdan koło Cisnej. Od strony słowackiej dociera tylko droga gruntowa z nieistniejącej miejscowości Ruské.
Z przełęczy roztacza się panorama słowackich Bieszczadów.
Spod przełęczy na północ wypływa potok Roztoczka, a na południe dopływy rzeki Cirocha.
Na przełęczy (do 21 grudnia 2007) znajdowało się turystyczne przejście graniczne Roztoki Górne – Ruské. Droga tam przebiegająca była wykorzystywana od XVI wieku jako przejście pomiędzy Małopolską a Węgrami. W okresie od września 1939 było jedynym przejściem drogowym pomiędzy Węgrami a Generalnym Gubernatorstwem. W kwietniu 1941 przejście wizytował Hans Frank.
http://www.visitslovakia.com/park-narodowy-po-oniny/Park Narodowy Połoniny to najciekawszy słowacki park narodowy, rozpostarty na polsko-słowacko-ukraińskim pograniczu. Administracyjne przypisany do Kraju (Województwa) Preszowskiego), pokrywa większą część powiatu Snina. W paśmie ochronnym parku znajduje się 10 wsi zamieszkałych przez około 2000 mieszkańców. W związku z budową zbiornika retencyjnego VN Starina – największego słowackiego zbiornika wody pitnej – wysiedlono 7 wiosek, co znacznie zmieniło życie mieszkańców i strukturę zamieszkania tego miejsca. Podstawową część najbardziej chronionego obszaru parku narodowego zajmują rezerwaty starych drzewostanów.
Operacja dukielsko-preszowska (znana też jako Operacja karpacko-dukielska, bitwa o Przełęcz Dukielską, ofensywa dukielska itp.
Od świtu 8 września do 30 listopada 1944 teren ten stał się miejscem walk i pochówku około 99 tys. żołnierzy Armii Czerwonej głównie Ukraińców, Słowaków oraz żołnierzy niemieckich. Straty wojsk sowieckich wyniosły ok. 123 000 zabitych, rannych i zaginionych. Wojska czechosłowackie straciły ok. 6500 żołnierzy, natomiast straty niemieckie i węgierskie szacuje się na prawie 70 000 ludzi. Operację dukielską zaliczono do najbardziej krwawych epizodów II wojny światowej na ziemiach polskich, a jedno z miejsc walk w pobliżu Chyrowej, gdzie toczyła się krwawa bitwa pancerna, nazwano "Doliną Śmierci".
...
Sowiecka decyzja o podjęciu natarcia bezpośrednio na przełęczy jest krytykowana jako osobisty rozkaz Stalina.
WikipediaRuské – nieistniejąca wieś na Słowacji w Górach Bukowskich nad rzeką Cirocha w Parku Narodowym Połoniny. Położona na wysokości około 500 m.
Pierwsze wzmianki z 1567. W pobliżu wsi znajduje się przełęcz nad Roztokami Górnymi.
Na początku lat 80. XX wieku wieś została wysiedlona, a zabudowania wiejskie rozebrane (z wyjątkiem kilku przydrożnych kapliczek). To przedsięwzięcie było konsekwencją wprowadzenia bezwzględnej ochrony sanitarnej zlewni zbiornika retencyjnego w Sninie, który jest rezerwuarem wody pitnej dla Koszyc. Los Ruskégo podzieliło jeszcze kilkanaście innych wsi w Górach Bukowych. Obecnie nie ma bezwzględnego zakazu wjazdu na teren byłej wsi. Byli jej mieszkańcy (osiedlenie w blokowiskach w nieodległej Sninie) spędzają czasem weekendy na swojej ojcowiźnie i budują tymczasowe dacze.
WikipediaStakčín (węg. Takcsány) – wieś gminna we wschodniej Słowacji, w powiecie Snina, w kraju preszowskim, w historycznym regionie Zemplín. Zamieszkany jest przez 2474 (2011) osoby. Powierzchnia wsi wynosi 168 km².
Stakčín leży w dolinie rzeki Cirochy się u podnóża Gór Bukowskich i pasma Wyhorlatu. Graniczy z Parkiem Narodowym Połoniny.
Źródło: http://www.twojebieszczady.net/vrchy/starina.phpVodárenská nádrz Starina
Zbiornik wodny Starina (Zalew Starina) znajdujący się na drodze Snina - Stakcin - Ulič, na wysokości "naszej" Solinki.
Jest to największy słowacki i zarazem największy w Europie Środkowej zbiornik wody pitnej, który zaopatruje w wodę wiele słowackich miejscowości m.in. Preszow i Koszyce, do których woda biegnie rurociągiem długości 130km.
Zalew Starina powstawał w latach 1983-1987, przygotowania trwały od 1981. Na rzece Cirocha zbudowano ziemną zaporę wodną w pobliżu wsi Jałowa. Leżąca najbliżej zapory wieś Starina została zalana w całości, stąd też nazwa zbiornika. Zarówno Starina, jak i 6 innych wsi zostało wysiedlonych - przeniesiono ok. 3500 mieszkańców zamieszkujących w ponad 700 domach, które rozebrano. Przesiedlenia zaczęły się już w latach 70.XXw. Oprócz Stariny były to: Vežká Požana, Zvala, Smolník, Dara, Ostrużnica i Ruské. Nie wszyscy chętnie się przenosili, ziemia ta była dla nich ojcowizną i do dziś trwają spory co do rzeczywistych powodów tych przesiedleń - sami przesiedleni doszukują się powodów narodowościowych (wsie rusińskie). Na terenie powyższych wsi zachowały się m.in. krzyże przydrożne oraz cmentarze. W Starinie, w zatoce pod Darnowem pod powierzchnią wody znajduje się pomnik ofiar I wojny światowej.
Powrót do Galerie forumowiczów
Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 1 gość